آیا انرژی هسته ای خطرناک است؟
در اینکه هر فناوری در صورت عدم استفاده صحیح می تواند خطرناک باشد شکی نیست اما ریسک این خطرات در بحث هسته ای به مراتب بالاتر است که لزوم آشنایی با آن را می طلبد. در این مقاله به بررسی موجز خطرات استفاده از انرژی هسته ای می پردازیم که در کنار استفاده و فواید این انرژی برای دستیابی به پیشرفت پایا باید مدنظر قرار گیرد.
سابقه قرار گرفتن کارگران معادن در معرض گاز رادون و در نتیجه ابتلا به سرطان ریه، مهمترین مورد قابل بررسی محسوب می شود. اما قرار گرفتن در معرض میزان بالای این گاز در معادن اورانیم در سی سال اخیر کمتر بوده است. با این وجود، با در نظر گرفتن این که مقدار زیادی گاز رادون در اطراف معادن اورانیم یافت می شود و همچنین وجود گرد و غبارها حاوی محصولات واپاشی رادیو اکتیو در معادن فوق باید با گرد و غبارهای موجود در معادن زغال سنگ مقایسه شوند. در هر دو مورد، با استفاده از تمهیدات موجود، خطرات حاصل، برای معدنکاران خیلی کم است و معمولا کمتر از خطرات ناشی از حوادث صنعتی است.
خطرات استفاده از انرژی
در چرخه سوخت هسته ای، خطرات تابشی برای کارگران، پایین است و حوادث صنعتی مربوطه هم کم است. مسلما تولید انرژی الکتریسیته از روش هسته ای کاملا خالی از خطر نیست، اما به نظر می رسد که از روش های دیگر تبدیل انرژی مطمئن تر باشد.
سرطان بیماری رایجی بین افراد مسن تر است و انتظار می رود در بین افرادی که با پرتو های هسته ای سر و کار دارند نیز این بیماری وجود داشته باشد. ولی این بدین معنی نیست که بیماری ناشی از اثر پرتو بوده باشد.گسترش و شیوع سرطان در سراسر جهان یکسان نیست و به علت تفاوت های محلی، مشکل است، که ثابت شود آیا رابطه ای بین دزهای دریافتی کم و احتمال ابتلای به سرطان وجود دارد یا خیر. به هر حال این در مناطق زیادی تحت مطالعه و بررسی است. هیچگونه مدارک و شواهد مستندی وجود ندارد که نشان دهد بیماری سرطان در کارگران در معرض پرتو بیش از سرطان نزد سایر مردم همسن در کشورهای غربی است، جایی که بیماری سزطان 25 درصد مرگ و میر را باعث می گردد. در مواردی که میزان تابش و دز دریافتی ناشی از صنایع هسته ای کم است، اثرات حاصل، صرفا احتمالی هستند. جدول زیر اطلاعات حوادث مربوط به تولید انرژی از 1977 تاکنون که بیش از 20 سال را در بر دارد، نشان می دهد.
محل | سال | مرگ و میر | توضیحات |
جزیره سه مایلی آمریکا | 1358هخ(1979م) | ---- | مهندسی پیچیده و خرابی دستگاه ها-حادثه راکتور هسته ای |
ماچو،هندوستان | 1358هخ(1979م) | 2500 | خرابی سدهیدرو-الکتریک |
هیراکود، هندوستان | 1359هخ(1980م) | 1000 | خرابی سدهیدرو-الکتریک |
اورتوئلا،اسپانیا | 1359هخ(1980م) | 70 | انفجار گاز |
دونباس،اکراین | 1359هخ(1980م) | 68 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
گوآویو،کلمبیا | 1362هخ(1983م) | 160 | خرابی سدهیدرو-الکتریک |
چرنوبیل،اکراین | 1365هخ(1986م) | +31 | حادثه راکتورهای هسته ای |
پایپر آلپا،دریای شمال | 1367هخ(1988م) | 167 | انفجار سکوی نفتی دریایی |
آشا-اوفا،سیبری | 1368هخ(1989م) | 600 | نشت خط لوله گاز مایع و آتش سوزی |
دوبرنیا،یوگوسلاوی | 1369هخ(1990م) | 178 | معدن زغال سنگ |
هونگتون،شانکسی،چین | 1370هخ(1991م) | 147 | معدن زغال سنگ |
بلچی،رومانی | 1370هخ(1991م) | 116 | خرابی سدهیدرو-الکتریک |
کزیو،ترکیه | 1371هخ(1992م) | 272 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
کوئنکا،اکوآدور | 1372هخ(1993م) | 200 | معدن زغال سنگ |
دورنخا،مصر | 1373هخ(1994م) | 580 | اصابت صاعقه به انبار سوخت |
سئول،کره جنوبی | 1373هخ(1994م) | 500 | حریق نفت |
مینانائو،فیلیپین | 1373هخ(1994م) | 90 | معدن زغال سنگ |
دهنباد،هندوستان | 1374هخ(1995م) | 70 | معدن زغال سنگ |
تائگو،کره جنوبی | 1374هخ(1995م) | 100 | انفجار نفت و گاز |
اسپیتسبرگ،روسیه | 1375هخ(1996م) | 141 | معدن زغال سنگ |
هنان،چین | 1375هخ(1996م) | 84 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
گوآیزهو،چین | 1376هخ(1997م) | 43 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
دونباس،اوکراین | 1377هخ(1998م) | 63 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
لیائونینگ،چین | 1377هخ(1998م) | 71 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
واری،نیجریه | 1377هخ(1998م) | +500 | نشت خط لوله نفت و آتش سوزی |
دونباس،اوکراین | 1378هخ(1999م) | +50 | انفجار متان در معدن زغال سنگ |
در این میان حادثه چرنوبیل بدترین آنها در شاخه فناوری هسته ای است که با وجود گذشت 24 سال از این فاجعه حدود 9 میلیون نفر در نواحی آلوده به رادیواکتیو چرنوبیل سکونت دارند و پیش بینی کارشناسان انگلیسی گویای این مسئله تلخ است که حدود 66 هزار نفر دیگر به علت ابتلا به سرطان که انفجار نیروگاه هستهای چرنوبیل باعث آن شده است در سالهای آینده جان خود را از دست خواهند داد که این میزان 15 برابر پیش بینیهای سازمان ملل است.
اخیرا نیز بروز زمین لرزه و سونامی در ژاپن، باعث آسیب رسیدن به تاسیسات هسته ای این کشور شده است که آسیب به نیروگاه فوکوشیما بدترین مورد بوده است و بروز فاجعه ای قریب الوقوع این کشور را تهدید می کند.